NYSA
To jedno z najpiękniejszych miast śląskich, o którym po raz pierwszy wzmiankowano już w 1223 r.
Miasto, będąc przez krótki czas pod panowaniem książąt wrocławskich, już z końcem tego samego wieku znalazło się pod jurysdykcją biskupów wrocławskich.
Z początkiem XIV w. stała się miastem stołecznym Księstwa Nyskiego, zyskując rangę stolicy księstwa biskupów wrocławskich. Bezsprzecznie ciekawym jest fakt, potwierdzający rangę tego miasta, że to nie Wrocław, a Nysa stanowiła centrum świeckiej władzy biskupów. Księstwo to przez długie lata, bo aż do roku 1810 nie tylko rozrastało się terytorialnie, ale samo stanowiło swe prawa, uzyskując przy tym nowe przywileje - tu warto wspomnieć o prawie warzenia piwa, czy mili zapowiedniej.
Dogodne położenie - u zbiegu wszystkich szlaków południowo-wschodniej części Śląska, znakomicie napędzało rozwój gospodarczy miasta. W niezależnym Księstwie Nyskim kwitł handel, czego odzwierciedleniem były dwa doroczne targi organizowane w dniach św. Jakuba i św. Agnieszki. Znaczącym rozwojem szczyciło się w tym czasie lokalne rzemiosło, powstały cechy m. in. złotników i farbiarzy. Dodatkowo miasto otrzymało prawo składu, przymusu drogowego, czy wreszcie prawo do bicia własnej monety.
O świetności Nysy świadczą dwa fakty - zapis w "Kronice Świata" (Norymberga, 1493), wymieniający Nysę wśród znaczących miast Europy Środkowo - Wschodniej oraz , widniejący obok herbów najznamienitszych wówczas miast królestwa Czech, herb Nysy na bramie wiazdowej na Most Karola w Pradze.
o zapewne kolejny ślad historii miasta, bowiem wraz z nadejściem XIV w. Księstwo z większością ziem śląskich oderwane zostało na wieki od państwa polskiego, przechodząc pod władanie czeskich Luksemburgów, a następnie Habsburgów.
Kolejne przywileje sprawiły, że miasto stało się największym na Śląsku importerem soli i ważnym ośrodkiem handlu winem, sprowadzanym tu z Węgier i Nadrenii.
Działania biskupów sprawiły, że Nysa otrzymała miano "Śląskiego Rzymu" i to nie tylko za sprawą Fontanny Trytona z 1701 r., wzorowanej na bardzo podobnej stojącej w Rzymie, a przede wszystkim ze względu na wzniesione tu wspaniałe świątynie.
To co wypracowano, niestety utracono podczas wojny trzydziestoletniej - załamał się wówczas handel i rzemiosło.
Od 1741 r. Nysa przeszła pod panowanie Prus. Miasto było systematycznie otaczane pasami fortyfikacji i zamieniane w twierdzę, tym samym nieodwracalnie zmieniając swój charakter. To pozwoliło na wielotygodniową obronę podczas oblężenia przez wojska Napoleona, ale jednocześnie doprowadziło do ogromnych zniszczeń Nysy. Po raz kolejny i ostatni miasto zamieniono w twierdzę w 1944r., co podczas walk w marcu 1945 r. spowodowało jego ogromne zniszczenie, wówczas to Nysa straciła m.in. wspaniałą gotycką94-metrową wieżę. Ale piękno i bogactwo architektury przedwojennej Nysy możemy podziwiać dziś nie tylko na starych fotografiach, choć i te warto obejrzeć, ale przede wszystkim zwiedzając i oglądając to co odbudowano ze zgliszczy i co dziś wzbudza podziw turusty, a Nysan napawa chlubą.
Na podstawie folderu "Nysa w pigułce"
Kalendarium
1085 -Bolesław Krzywousty wg Podania Jana Długosza -założyciel Nysy.
1198 -Konsekracja nowego murowanego kościoła Św. Jakuba i Św. Agnieszki.
1223 -Wzmianka o istnieniu Starego i Nowego Miasta lokowanego na prawie flamandzkim.
1241 -Najazd Tatarów na Nysę wracających z pod Legnicy.
1268 -Nysa uzyskuje prawo bicia własnej monety.
1290 -Nysa staje się stolicą udzielnego księstwa biskupów wrocławskich.
1315 -Pierwszy na ziemiach polskich sąd inkwizycyjny.
Pierwsze stosy zapłonęły w Świdnicy, Wrocławiu i Nysie.
1428 -Oblężenie Nysy przez husytów.
1473 -Nysę odwiedza Jan Długosz.
1477 -Przeniesienie kapituły biskupiej z Otmuchowa do Nysy.
1497 -Ścięcie na nyskim Rynku księcia Mikołaja II.
1521 -Zaraza zabiera 4000 ofiar (połowa mieszkańców).
1542 -Największy pożar miasta.
1572 -Zaraza zabiera 2000 ofiar.
1586 -Budowa pierwszych wodociągów.
1590 -Nysę nawiedza trzęsienie ziemi.
1642 -Nysę okupują Szwedzi. Wycofując się podpalają miasto.
Przed całkowitym spaleniem ratuje miasto ulewny deszcz.
1769-Zjazd w sprawie I rozbioru Polski.
1783 -Wielka powódź.
1807 -Oblężenie Nysy przez wojska napoleońskie.
1829 -Wielka powódź.
1852 -Otwarcie Teatru Miejskiego, który posiadał osobną obsadę aktorską.
1860 -Budowa gazowni i gazowe oświetlenie ulic.
1888 -Budowa kanalizacji miejskiej.
1903 -Nysa oficjalnie przestaje być twierdzą.
1938 -Wielka powódź.
1945 (9-10 maj) -Przejęcie miasta przez cywilne władze polskie.
1971 -Oddanie do użytku jeziora Nyskiego.
1976 -Likwidacja powiatu nyskiego
1986 -Otwarcie Muzeum w Pałacu Biskupim.
1997 -Wielka powódź
1998 -Utworzenie powiatu nyskiego.
1998 -Osiemset lecie konsekrowania Katedry Nyskiej.
2000 -Prawybory Prezydenckie
2001 -Utworzenie Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej.
Likwidacja istniejącego w Nysie od 1945 roku garnizonu Wojska Polskiego.
2007 -Beatyfikacja Marii Luizy Merkert.
2008 -Powstaje nowy ratusz, nawiązujący formą architektoniczną do swego poprzednika.
2009 -Przyznanie przez papieża Benedykta XVI nyskiemu kościołowi św. Jakuba tytułu bazyliki mniejszej.
2018 -Wybudowano Halę Sportową oraz przystąpiono do rewitalizacji śródmieścia miasta.
Nysa dzisiaj.
Nysa dawniej.
Dni Twierdzy Nysa.
Inscenizacja bitwy z 1807 roku w wykonaniu pięciuset miłośników historii wojskowej z Polski, Czech, Niemiec, Węgier,
Włoch, Białorusi i Litwy, występujących w umundurowaniu regimentów z okresu wojen napoleońskich.
Migawki z tej inscenizacji, która odbyła się 27 lipca 2007 w godzinach 17:00 - 18:10
